Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν εφαρμόζει ορθά τους κανόνες της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών (οδηγία 2011/7/ΕΕ).
Οι καθυστερήσεις πληρωμών επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις, καθώς μειώνουν τη ρευστότητά τους, αποτρέπουν την ανάπτυξή τους, παρεμποδίζουν την ανθεκτικότητά τους και ενδεχομένως αλλοιώνουν την προσπάθειά τους να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις —και ιδίως οι ΜΜΕ— βασίζονται στις τακτικές πληρωμές για να μπορούν να λειτουργήσουν και να επενδύουν. Η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών, αν πρόκειται για υγειονομικές αρχές). Οι δημόσιες αρχές, τηρώντας αυτές τις προθεσμίες πληρωμής, δίνουν το παράδειγμα για να καταπολεμηθεί η νοοτροπία των καθυστερημένων πληρωμών.
Η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ λόγω των πρακτικών που εφαρμόζουν τα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία όσον αφορά τις πληρωμές προς τους προμηθευτές τους, οι οποίες παραβιάζουν την οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών. Τα νοσοκομεία αυτά δεν τηρούν την υποχρέωση άμεσης εξόφλησης των οφειλών τους όταν οι προμηθευτές συμφωνούν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους για τόκους, κατά παράβαση της πάγιας νομολογίας. Τον Νοέμβριο του 2023 η Επιτροπή είχε ήδη παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ για μια άλλη υπόθεση καθυστερημένων πληρωμών, η οποία αφορούσε τις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία (INFR(2019)2298). Οι καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υγείας, ιδίως των ΜΜΕ. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, οι επιχειρήσεις αυτές διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στον ταχύ εφοδιασμό των νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν σε λειτουργία.
Ιστορικό
Οι καθυστερήσεις πληρωμών προκαλούν διοικητικές και οικονομικές επιβαρύνσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα έντονες όταν οι επιχειρήσεις και οι πελάτες βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ. Αναπόφευκτα, το διασυνοριακό εμπόριο επηρεάζεται. Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό, η οδηγία 2011/7/ΕΕ για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές θέσπισε αυστηρά μέτρα τα οποία, όταν εφαρμόζονται σωστά από τις χώρες της ΕΕ, συμβάλλουν σημαντικά στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων.
Τα κράτη μέλη έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να διασφαλίζουν ότι οι δημόσιες αρχές πληρώνουν εγκαίρως τα αγαθά και τις υπηρεσίες που προμηθεύονται. Η Επιτροπή στηρίζει τα κράτη μέλη στην αποτελεσματικότερη επιβολή των διατάξεων της οδηγίας, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής ισχυρότερων εργαλείων παρακολούθησης και επιβολής. Αυτή την περίοδο, η Επιτροπή συγκροτεί ένα ευρωπαϊκό παρατηρητήριο πληρωμών για τις εμπορικές συναλλαγές, όπως ανακοινώθηκε στην επικαιροποίηση της βιομηχανικής στρατηγικής που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2021. Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο του 2023 η Επιτροπή παρουσίασε επίσης αναθεώρηση της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών, παράλληλα με πρόταση κανονισμού για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές. Η αναθεώρηση αυτή αποτελεί μέρος μιας σειράς πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των αναγκών των ΜΜΕ, όπως ανακοινώθηκε από την πρόεδρο της Επιτροπής στην ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2022. Η αναθεώρηση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των κανονιστικών ελλείψεων και κενών, στην προώθηση πιο έγκαιρων πληρωμών και στην επίτευξη καλύτερης ισορροπίας μεταξύ μεγάλων και μικρών φορέων εκμετάλλευσης.