Η ιδιαίτερη φυσική ομορφιά του Βοΐου, η αρχιτεκτονική των μαστοροκαλφάδων και το ήπιο κλίμα δημιουργούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και πόλο έλξης για κάθε επισκέπτη.
Περιπατητικά και ορειβατικά μονοπάτια διασχίζουν το Βόιο και προσφέρουν ξεχωριστές εμπειρίες στους λάτρεις της φύσης, της περιπέτειας και της περιήγησης.
Η Οικολογική Κίνηση Κοζάνης, μία οργάνωση με μακροχρόνια θητεία στην υπεράσπιση των ορεινών όγκων, ανέλαβε πριν μερικά χρόνια το εγχείρημα να φωτίσει και να προβάλει τις ομορφιές του Βοΐου με έναν τρόπο διαφορετικό, βιωματικό. Ακολούθησε μία ζωντανή διαδικασία, η οποία διήρκεσε ένα χρόνο και περιλάμβανε ανοιχτές εκδηλώσεις και συζητήσεις με τους ντόπιους, περιηγήσεις και σήμανσης παλιών μονοπατιών, βιντεοσκοπήσεις γεφυριών και διαδρομών, καθαρισμούς και εθελοντική εργασία. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας ήταν η δημιουργία ενός οδηγού γνωριμίας και ανάδειξης του Βοΐου, των ορεινών όγκων του και των πέτρινων μονοπατιών και γεφυριών.
Διάσχιση όρους Σκοπού (Καραούλι)
Μάρμαρος – Σταυρός – Κορυφή Καραουλιού – Καστανόδασος Λόγγου – Μάρμαρος
Ένα ιδιαίτερο πεζοπορικό μονοπάτι, μήκους 3 χιλιομέτρων, ξεκινά από τον Μάρμαρο, την πλατεία του Βυθού, από υψόμετρο 1.035 μέτρων και ανηφορίζει προς την εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου. Έχοντας διασχίσει τμήμα του επάνω Βυθού, πρώτο σταθμό αποτελεί η τοποθεσία Σταυρός, με εκπληκτική θέα προς το χωριό, την κορυφή του Προφήτη Ηλία και την ευρύτερη περιοχή του Βοΐου.
Η ανάβαση συνεχίζεται και το μονοπάτι φτάνει στην εντυπωσιακή κορυφή του Καραουλιού σε υψόμετρο 1.195 μέτρων, διασχίζοντας ένα δάσος βελανιδιάς. Ιδιαίτερης ομορφιάς είναι οι απόκρημνες πλαγιές του βουνού, που συνθέτουν ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με τον όμορφο ουρανό του Βυθού να συμπληρώνει το τοπίο.
Έπειτα η διαδρομή κατηφορίζει και εισέρχεται στο πυκνό Καστανόδασος του Λόγγου. Τέλος, ακολουθώντας το παλιό καλντερίμι, το μονοπάτι καταλήγει πάλι πίσω στην πλατεία του χωριού. Υπάρχει δυνατότητα να ακολουθηθεί και αντιστροφή πορεία.
Οι αδρές γραμμές των βουνών, η εναλλαγή της βλάστησης, η ποικιλία του ανάγλυφου, το αιώνιο χρώμα της πέτρας, σμιλεμένη με τη μαεστρία των μαστόρων, η ανεπιτήδευτη ζεστασιά αλλά και η αψάδα των ορεσίβιων, τα παραδοσιακά εκλεκτά προϊόντα, τα ανόθευτα έθιμα και οι παραδόσεις, η ιστορία και οι μύθοι. Ένας καμβάς πολύχρωμος, με χρώματα, μυρωδιές και ακούσματα, που έμενε αλώβητος μέσα τους αιώνες και τραβά πάντα σαν μαγνήτης τους μυημένους, όσους δηλαδή έζησαν ή πέρασαν έστω και για λίγο από κει. Είναι οι τυχεροί που δεν χρειάζονται έξωθεν καθοδήγηση για να προσεγγίσουν την ψυχή του ξεχωριστού αυτού τόπου που δεν προσφέρεται για εύκολο τουριστική εκμετάλλευση.
Πηγή: «Στα μονοπάτια των πέτρινων οικισμών», Βόρεια Πίνδος – Βόιο, Οικολογική Κίνηση Κοζάνης, Κοζάνη 2010
Φωτογραφίες: Οικολογική Κίνηση Κοζάνης