Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει σημείωμα στο ενημερωτικό δελτίο της Επιτροπής Ανταγωνισμού που αφορά στις τελευταίες εξελίξεις στα τρόφιμα και ειδικότερα στις εξελίξεις σχετικά με τον γαλακτοκομικό κλάδο.
Στο σημείωμα που υπογράφει ο Αθανάσιος Σταυρακούδης αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «από τον Ιανουάριο του 2023 (Δεκέμβριο του 2022 για κάποιες χώρες) παρατηρείται μια σταθερή αποκλιμάκωση των τιμών γάλακτος. Τα διαθέσιμα δεδομένα (έως και τον Ιούνιο του 2023) δείχνουν πως οι τιμές παραγωγού είτε πλησιάζουν τις αντίστοιχες τιμές Ιουνίου 2022 (Ιταλία, Ουγγαρία) είτε ήδη βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα (Ελλάδα, Ρουμανία, Σουηδία). Θα περίμενε λοιπόν κανείς η μείωση τιμής να μεταφερθεί σταδιακά από τον παραγωγό στον καταναλωτή. Κάτι τέτοιο δεν έχει παρατηρηθεί ακόμη».
Διαφορετικές ταχύτητες
Σημειώνει ότι «είναι γνωστό από πολλές προηγούμενες μελέτες σε άλλες αγορές, πως τέτοια μεταφορά τιμής δεν παρατηρείται με την ίδια ταχύτητα (οι τιμές ανεβαίνουν γρήγορα αλλά πέφτουν αργά) ούτε στο ίδιο μέγεθος (οι τιμές ανεβαίνουν πολύ αλλά πέφτουν λιγότερο). Ωστόσο η διατήρηση των υψηλών τιμών λιανικής πώλησης μάλλον φαίνεται ότι δεν είναι συμβατές ούτε με το κόστος πρώτων υλών ούτε και με το κόστος ενέργειας (που επίσης έχει μειωθεί μέσα στο 2023)».
Όπως υπογραμμίζεται στο ίδιο σημείωμα της Επιτροπής, οι τιμές λιανικής του ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος στην Ευρώπη παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις, που εν μέρει δικαιολογούνται από την διαφορά στην ποιότητα.
Σημειώνεται ότι οι τιμές που παρουσιάζονται δεν είναι απόλυτα συγκρίσιμες δεδομένου ότι δεν έχουμε στη διάθεσή μας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που προσφερόμενου γάλακτος, ωστόσο η παρακάτω συγκριτική παρουσίαση προσφέρει μια ένδειξη για τη δυνατότητα των καταναλωτών να προμηθευτούν γάλα από τα σούπερ μάρκετ ανεξαρτήτου ποιότητας.
Οι τιμές σε Ελλάδα και Ευρώπη
Ειδικότερα, παρουσιάζονται οι τιμές φρέσκου γάλακτος για το αγελαδινό γάλα χαμηλών λιπαρών (1,5%- 1,8%) και πλήρους (3,5%) από τα e-shops των μεγαλύτερων σούπερ μάρκετ σε επιλεγμένες χώρες της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι όπου ήταν εφικτό αντλήθηκαν οι τιμές από τα e-shops σε πάνω από ένα κατάστημα σε κάθε χώρα και οι τιμές σε τοπικό νόμισμα μετατράπηκαν σε ευρώ για τις εκτός ευρωζώνης χώρες. Καθώς το συγκεκριμένο προϊόν δεν είναι ομοιογενές επιλέχθηκε να παρουσιαστεί η υψηλότερη (max) και η χαμηλότερη τιμή (min) κάθε κατηγορίας ώστε να εντοπίζονται οι επιλογές που έχουν οι καταναλωτές σε κάθε χώρα.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι για την κατηγορία φρέσκο αγελαδινό γάλα με χαμηλά λιπαρά το εύρος τιμών διαμορφώθηκε, στις 26/7/2023, σε €0,49 ευρώ η χαμηλότερη και σε €2,39 ευρώ η υψηλότερη, ενώ για την κατηγορία φρέσκο αγελαδινό πλήρες γάλα το εύρος τιμών διαμορφώθηκε, σε €0,85 ευρώ η χαμηλότερη και σε €2,29 ευρώ η υψηλότερη.
Η τρίτη ακριβότερη χώρα
Στο γράφημα 1 παρουσιάζεται η τιμή φρέσκου αγελαδινού γάλακτος χαμηλών λιπαρών με κατάταξη ως προς την χαμηλότερη τιμή και με την κουκίδα παρουσιάζεται το επίπεδο του πληθωρισμού στην κατηγορία φρέσκο γάλα χαμηλών λιπαρών το Ιούνιο του 2023 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από τη Eurostat).
Για τις περιπτώσεις όπου υπήρξαν τιμές για πάνω από ένα σούπερ μάρκετ παρουσιάζεται η μέση τιμή. Από την κατάταξη προκύπτει ότι η Ελλάδα (1,12€) είναι η τρίτη ακριβότερη χώρα μετά την Εσθονία (1,39€) και τη Σουηδία (1,21€). Ενώ ως προς την υψηλότερη τιμή για την κατηγορία αυτή η Ελλάδα είναι η δεύτερη ακριβότερη χώρα (2,22€), μετά την Εσθονία (2,39€).
Ο πληθωρισμός στο γάλα
Σχετικά με τις αυξήσεις τιμών, σημειώνεται ότι το επίπεδο του πληθωρισμού (Ιούνιος 2023) στο φρέσκο γάλα πλήρες είναι χαμηλότερος στην Ελλάδα (13,2%) τόσο σε σύγκρισή με την Εσθονία (25,7%) όσο και με την Σουηδία (19,2%). Ο υψηλότερος πληθωρισμός στην τιμή φρέσκου αγελαδινού γάλακτος χαμηλών λιπαρών εντοπίζεται στην Πορτογαλία (27,9%) παρότι η τιμή του γάλακτος είναι 10η στην κατάταξη.
Στο γράφημα 2 παρουσιάζεται η τιμή φρέσκου πλήρους αγελαδινού γάλακτος με κατάταξη ως προς την χαμηλότερη τιμή ενώ με την κουκίδα παρουσιάζεται το επίπεδο του πληθωρισμού στην κατηγορία φρέσκο γάλα πλήρες τον Ιούνιο του 2023. Από την κατάταξη προκύπτει ότι η Ελλάδα (1,12€) είναι η έβδομη ακριβότερη χώρα μετά την Λιθουανία (1,45€), Φινλανδία (1,35€), Εσθονία (1,30€) τη Σουηδία (1,23€), Γαλλία (1,2€) και Αυστρία (1,19€). Ενώ ως προς την υψηλότερη τιμή για την κατηγορία αυτή η Ελλάδα είναι επίσης η δεύτερη ακριβότερη χώρα (2,22€), μετά την Λιθουανία (2,25€).
Επιπλέον σημειώνεται ότι το επίπεδο του πληθωρισμού (Ιούνιος 2023) στο φρέσκο γάλα πλήρες είναι στην Ελλάδα (12,8%) υψηλότερο σε σύγκρισή με την Λιθουανία (10%) και Σουηδία (9,5%). Ο υψηλότερος πληθωρισμός στην τιμή φρέσκου αγελαδινού πλήρους γάλακτος εντοπίζεται στην Εσθονία (30,1%).
Χαρτογράφηση
Οι παραπάνω διαπιστώσεις αποτελούν μια φωτογραφική αποτύπωση για την τιμή του γάλακτος στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες χωρίς να έχουν αναπροσαρμοστεί οι τιμές με βάση την αγοραστική δύναμη και το κόστος ζωής των καταναλωτών σε κάθε χώρα και συνεπώς η έρευνα έχει περιορισμούς.
Ωστόσο σημειώνεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει εμβαθύνει στην έρευνα για την πορεία των τιμών στο γάλα στο τυρί και γιαούρτι καθώς έχει εκκινήσει, μεταξύ άλλων προϊόντων, χαρτογράφηση στις ως άνω αγορές από το Φεβρουάριο του 2023 σε συνεργασία με ειδικούς εμπειρογνώμονες από τον ακαδημαϊκό χώρο και την ομάδα του Επικεφαλής Τεχνολογίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Στη χαρτογράφηση αυτή θα αποτυπωθούν οι συνθήκες ανταγωνισμού σε ότι αφορά την πορεία των τιμών στην κάθε αγορά και τα αποτελέσματα αναμένονται σύντομα.
About The Author
br>
