Μια σειρά από χρήσιμες και λειτουργικές ρυθμίσεις, περιλαμβάνονται στο τελευταίο πολυθεματικό νομοσχέδιο του Υπουργείου των Εσωτερικών που θα εισαχθεί αύριο προς ψήφιση στην Ολομέλεια, του οποίου έχω την τιμή να είμαι εισηγητής από την πλευρά της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Με τις διατάξεις αυτές, που αφορούν την καθημερινότητα μεγάλου αριθμού συμπολιτών μας, βελτιώνεται το ρυθμιστικό πλαίσιο στα οικεία πεδία.
Οι περισσότερες διατάξεις αναφέρονται στην τοπική αυτοδιοίκηση, και επιλύουν σημαντικά ζητήματα, προς όφελος των δημοτών, των δήμων και των περιφερειών, και των αιρετών προσώπων στον α΄ και β΄ βαθμό της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ακολούθως, ομαδοποιώ κάποιες από τις ρυθμίσεις στις ακόλουθες 3 ομάδες αναλόγως των ζητημάτων που αντιμετωπίζουν.
1η ομάδα ρυθμίσεων
Άρθρο 3 Τρόπος καταβολής τέλους χρήσεως κοινόχρηστων χώρων – Αρμοδιότητα περί καθορισμού προδιαγραφών και απαιτήσεων αποκατάστασης των τομών στους κοινόχρηστους χώρους και κυρώσεις – Τροποποίηση παρ. 3 και 6 άρθρου 13 από 24.9/20.10.1958 β.δ.
Με το άρθρο αυτό αντιμετωπίζονται η ασάφεια της νομοθεσίας για τη χορήγηση άδειας χρήσης κοινόχρηστων χώρων, σε σχέση με τον τρόπο καταβολής των τελών που τους αναλογούν και η δυνατότητα άμεσης χορήγησης της άδειας με την καταβολή ενός μέρους και την εξόφληση στη συνέχεια, καθώς και το ζήτημα της αποκατάστασης κοινόχρηστων υποδομών από ζημιές που υφίστανται κατά́ τη διενέργεια εκσκαφών για την πραγματοποίηση έργων κοινής ωφέλειας και οι συνέπειες από τη μη τήρηση των σχετικών υποχρεώσεων.
Άρθρο 5 Χρηματικές επιχορηγήσεις σε αθλητικά σωματεία από Ο.Τ.Α. α’ βαθμού – Τροποποίηση υποπερ. i και κατάργηση υποπερ. vi) περ. Α’ παρ. 1 άρθρου 202 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων
Με την παραπάνω ρύθμιση παρέχεται στους δήμους η δυνατότητα χρηματικών επιχορηγήσεων σε αθλητικούς σωματεία.
Άρθρο 6 Ρυθμίσεις για τη βεβαίωση περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.) – Τροποποίηση περ. α. παρ. 18 άρθρου 24 ν. 2130/1993
Με τις εφαρμοζόμενες αλλαγές μειώνεται δραστικά η γραφειοκρατία στην έκδοση βεβαίωσης μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας,
Άρθρο 7 Βεβαίωση και είσπραξη οφειλών υπόχρεων προς δήμους σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης αναγκαίων στοιχείων ή υποβολής δήλωσης με ανακριβή ή ελλιπή στοιχεία – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 166Α ν. 3463/2006
Με τη συγκεκριμένη παρέμβαση περιορίζεται ο χρόνος παραγραφής για την αναζήτηση τελών και προστίμων που επιβάλλονταν από τους δήμους σε περίπτωση μη υποβολής ή ανακριβούς δήλωσης αναγκαίων στοιχειών από τους δημότες τους.
2η ομάδα ρυθμίσεων
Άρθρο 8 Έγκριση προϋπολογισμών ιδρυμάτων δήμων και κοινωφελών επιχειρήσεων δήμων – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 234 και παρ. 2 άρθρου 256 ν. 3463/2006
Με τον τρόπο αυτό διευθετείται το πρόβλημα της αδυναμίας επίτευξης πλειοψηφίας στα Δημοτικά́ Συμβούλια κατά́ τη διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού́ των κοινωφελών επιχειρήσεων των δήμων.
Άρθρο 11 Τρόπος συνεδρίασης δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 67 και παρ. 1 άρθρου 167 ν. 3852/2010
Με τις προβλέψεις του άρθρου εκσυγχρονίζεται με μόνιμη ρύθμιση ο τρόπος διεξαγωγής των συνεδριάσεων των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων, με την παροχή́ δυνατότητας συμμετοχής με τηλεδιάσκεψη, λύση που ας μην ξεχνάμε κράτησε όρθια τη λειτουργία των ΟΤΑ το προηγούμενο διάστημα.
Άρθρο 12 Συμβολαιογραφικά δικαιώματα στις συμβάσεις συνομολόγησης δανείων εκ μέρους των Περιφερειών – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 265 ν. 3852/2010
Με την εισηγούμενη ρύθμιση μπαίνει όριο στα συμβολαιογραφικά δικαιώματα στη συνομολόγηση δανείων από τις Περιφέρειες, με συμβολαιογραφικό́ έγγραφο, όπως ισχύει για τους Δήμους, γεγονός που μειώνει σημαντικά τη σχετική δαπάνη.
Άρθρο 14 Κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας από τους συνδέσμους δήμων – Τροποποίηση άρθρου 25 ν. 4479/2017
Με τη ρύθμιση αυτή δίνεται παράταση, για το 2023, στη δυνατότητα διάθεσης πιστώσεων από́ τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους των Δήμων στους συνδέσμους τους για την κάλυψη αποκλειστικά δράσεων πυροπροστασίας.
Άρθρο 15 Απαλλαγή από τέλη κυκλοφορίας για αυτοκίνητα καθαριότητας και φορτηγά υδροφόρα
Δίνεται απαλλαγή́ στα τέλη κυκλοφορίας στα οχήματα καθαριότητας που παρέχουν υπηρεσίες καθαριότητας στους Δήμους και ανήκουν στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.), ανεξαρτήτως της νομικής τους μορφής, στους συνδέσμους διαχείρισης απορριμμάτων και στον Ειδικό́ Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Ν. Αττικής (Ε.Δ.Σ.Ν.Α.) και στις υδροφόρες των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης–Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.).
3η ομάδα ρυθμίσεων
Άρθρο 10 Ειδική ρύθμιση για την εκλογή Προέδρου συμβουλίου κοινότητας άνω των τριακοσίων (300) κατοίκων για τη δημοτική περίοδο έως τις 31.12.2023 – Προσθήκη άρθρου 79Α στον ν. 3852/2010
Μετά από τη με αριθμό 283/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγεται η παραπάνω ρύθμιση για την εκλογή́ Προέδρου Συμβουλίου, σε Κοινότητες άνω των 300 κατοίκων, για τη δημοτική́ περίοδο μέχρι τις 31.12.2023. Πρόκειται για ρύθμιση αναγκαία, που έρχεται σε συμμόρφωση με την απόφαση του ΣΤΕ.
Άρθρο 13 Έξοδα κίνησης προέδρων συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων και προέδρων δημοτικών κοινοτήτων
Η ρύθμιση αποκαθιστά την αδικία σε σχέση με τη φορολόγηση των ποσών που χορηγούνται για έξοδα κίνησης στους προέδρους των δημοτικών κοινοτήτων και στους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων. Πλέον αυτά δεν θα φορολογούνται και δεν θα αθροίζονται με τα άλλα εισοδήματα.
Αναλυτικά η διάταξη: «Τα έξοδα κίνησης που χορηγούνται στους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων και στους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων, σύμφωνα με τα άρθρα 79 και 80 του παρόντος, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε φόρο, κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται µε βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα..
2. Η παρ. 1 ισχύει από το φορολογικό έτος 2023 και εξής.»
Άρθρο 19 Εξορθολογισμός κωλυμάτων εκλογιμότητας και ασυμβίβαστων στις εκλογές για την ανάδειξη δημοτικών και περιφερειακών αρχών – Τροποποίηση παρ. 2 και 3 άρθρου 10, παρ. 2 άρθρου 48, παρ. 9 και 10 άρθρου 90 ν. 4804/2021
Με τις αλλαγές που επέρχονται στο συγκεκριμένο άρθρο καταργούνται παρωχημένα κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα για τους υποψηφίους σε Δήμους και Περιφέρειες
Άρθρο 18 Αρχές δημοτικών κοινοτήτων – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 4804/2021 – Επικαιροποίηση των ονομασιών δημοτικών κοινοτήτων βάσει πληθυσμιακού κριτηρίου στους ν. 3852/2010, 4172/2013 και 4804/2021
Στις παραγράφους 1, 2 και3 του άρθρου 4 του ν. 4804/2021 (Α΄ 90) επέρχονται οι εξής αλλαγές:
«Άρθρο 4
Αρχές δημοτικών κοινοτήτων
1. Οι δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των διακοσίων (200) κατοίκων διοικούνται από τον πρόεδρο της δημοτικής κοινότητας.
2. Οι δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των διακοσίων ενός (201) κατοίκων διοικούνται από τον πρόεδρο του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας και το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας.
3. Το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας αποτελείται από:
α) τρία (3) μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από διακόσιους έναν έως δύο χιλιάδες (201 – 2.000) κατοίκους,
β) πέντε (5) μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από δύο χιλιάδες έναν έως δέκα χιλιάδες (2.001 – 10.000) κατοίκους,
γ) έντεκα (11) μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως πενήντα χιλιάδες (10.001 – 50.000) κατοίκους και
δ) δεκαπέντε (15) μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από πενήντα χιλιάδες έναν (50.001) και άνω κατοίκους.
Μετά τις αλλαγές στο συγκεκριμένο άρθρο, προβλέπονται Τριμελή Συμβούλια στις Δημοτικές Κοινότητες που έχουν μόνιμο πληθυσμό́ πάνω από 200 κάτοικους.
Συναφές με τα παραπάνω, είναι και το θέμα της εκλογής προέδρων σε δημοτικές κοινότητες άνω των 300 (και ήδη 200) μονίμων κατοίκων.
Για το ζήτημα αυτό, κατά την επεξεργασία των διατάξεων του σχεδίου νόμου, εξέφρασα την άποψη ότι επειδή εξακολουθεί να υπάρχει σύγχυση σε σχέση με τον τρόπο εκλογής των προέδρων στις κοινότητες, είναι η κατάλληλη στιγμή για να το λύσουμε. Η πρότασή μου ήταν, ότι πρόεδρος πρέπει να εκλέγεται αυτός που παίρνει τις περισσότερες ψήφους στο συνδυασμό που θα πλειοψηφήσει την πρώτη Κυριακή. Αυτόν επιλέγει με σχετική ή απόλυτη πλειοψηφία η κοινότητα, έχει κάποιες αρμοδιότητες και καθήκοντα και πρέπει να είναι κοντά στο αίσθημα και στις ανάγκες των συμπολιτών του. Άρα, σε αυτή τη λύση πρέπει να οδηγηθούμε.
Με την τοποθέτησή μου συμφώνησαν και οι εκπρόσωποι άλλων κομμάτων, με αποτέλεσμα ο Υπουργός κ Βορίδης να δεσμευτεί ότι θα προσπαθήσει να φέρει σχετική ρύθμιση.